اضطراب جدایی چیست؟
تعریف اختلال تیک
تیک یک نوع حرکت یا صدای سریع ، ناگهانی ، گهگاه اما تکرار شونده ، ناموزون ، و معمولا غیر ارادی است .تیک می تواند در بخشی از بدن رخ بدهد و تقلید یک حرکت یا صدا باشد . تیک ها از لحاظ زمان و فراوانی ، پیچیدگی ، شدت ، محل و مدت خیلی باهم فرق دارند تیک ها گاهی اوقات به طور مستمر رخ می دهند و گاهی چند دقیقه در روز .
اختلالات تیک بر اساس DSM دارای خصوصیات مشترک زیر می باشد .
• نشانه های تیک ظرف چند دقیقه فروکش کرده و در جریان فعالیت های سرگرم کننده شدید می شود .
• استرس-خستگی /بیماری می تواند تیک ها را تشدید کنند .
• محرک های محیطی می توانند تیک ها را راه بیندازند.
• تیک ها از لحاظ شدت ، فراز و نشیب دارند و محل آناتومیک آنها تغییر می کنند .
• تیک ها در خواب بسیار کم شده یا ناپدید می شوند .
• نسبت مرد به زن در تیک 3به 1است .
انواع تیک ها
• تیک حرکتی ساده :مثل پلک زدن /بالا انداختن ابرو /بالا انداختن شانه/غنچه کردن دهان
• تیک حرکتی پیچده :مثل شکلک درآوردن /شانه کردن موها با انگشتان/بازی کردن بت مو/بازی کردن با بدن
• تیک صوتی ساده :سرفه کردن /صاف کردن گلو /ساییدن دندان ها به هم
• تیک صوتی پیچیده : مکرر گویی تکرار کلمات یاعبارات /صداهای زشت در آوردن
تیک گذرا و مزمن
تیک گذرا شامل تیک های منفرد یا متعدد حرکتی و صوتی تقریبا هرروز حداقل به مدت 4هفته ولی نه بیش از 12ماه رخ می دهد.شایع ترین آنها پلک زدن و سایر تیک های صورت است ولی گاهی نیز شاهد سر و تنه هستیم . اختلال تیک مزمن این اختلال دوره ای طولانی تر از یکسال دارد و در این دوره پیش نمی اید که بیش از 3ماه متوالی هیچ تیکی رخ ندهد .
شیوع
بر اساس مطالعات انجام شده در اختلال تیک گذرا 5تا6درصد پسرهای محصل و 1تا2درصد دخترهای محصل این اختلال را داشته اند .و در تیک های مزمن در پسرها 3تا18درصد و در دخترها 0تا11درصد گزارش شده است .
سبب شناسی
اتفاق نظر کمی درمورد سبب شناسی اختلالات تیک گذرا و مزمن وجود دارد . طبق نظریه روان پویایی:تیک ها احساسات و تعارضات واپس رانی شده ای هستند که به این شیوه نمادین خود را بروز می دهند . سبب شناسان محیط گرا :تنش هیجانی و اختلافات شدید خانوادگی را مطرح می کنند.بعضی از نظریه پردازان رفتار گرت نیز می گویند تیک های مزمن و گذرا پاسخ آموخته شده ای هستند که بر اثر شرطی شدن استمرار می یابند عوامل ژنتیک نیز نقش مهمی در پیدایش تیک ها بازی می کنند چون در 10تا30درصد تیک ها پیشینه خانوادگی وجود دارد .همچنین به نظر می رسد بعضی از تیک ها بر اثر فتوتیازین ها، ضربه خوردن سر و محرک های دستگاه عصبی مرکزی تسریع می شوند .با توجه به فروانی تیک ها ی گذرا در کودکان ، احتمالا تیک ها و بروز
فنوتایپی یا شدت آنها محصول تعامل مشکلات رشدی ، آسیب پذیری های ژنتیکی و تجربه های زندگی هستند.
درمان تیک ها
با توجه به اینکه اکثر تیک ها ریشه اضطرابی داشته در اینصورت با پیدا کردن ریشه مشکل و برطرف کردن آن، تیک خودبه خود از بین می رود.اما گاهی اوقات علت به همین راحتی پیدا نمی شود و لازم است از دارو درمانی در کنار درمانهای روان درمانی و شناختی استفاده شود . توصیه به والدین :در صورت بروز این اختلال به صورت طولانی حتما به مراکز درمانی مربوطه مراجعه کرده تا در درمان مشکل شما را یاری دهند .