اضطراب جدایی چیست؟

همه انسانها در طول زندگی ترس و اضطراب را به عنوان دو هیجان طبیعی و اصلی تجربه می کنند.
ترس ها و اضطراب ها به انسان کمک می کنند برای بقایشان از خود واکنش هایی  نشان دهند که در جریان رشد تغییر میکنند. این دو طبیعی هستند تا زمانی که خللی به زندگی کودک وارد کنند.
نوعی هیجان، ترس و ناراحتی بدون دلیل اختلال اضطراب جدایی، اضطرابی است افراطی و نامتناسب از لحاظ رشدی درباره ی جدایی کودک از خانه یا افرادی که به آنها دلبستگی دارد

شیوع
در همه کودکان وجود دارد. معمولا از سن هشت تا دوازده ماهگی شروع در پانزده تا هجده ماهگی به اوج خود می رسد و بعد از آن کاهش می یابد که اضطراب بهنجار محسوب می شود مانند جدایی از مادر یا پرستار که اگر در کودک مشاهده نشود نشانه اختلالات جدی روانشناختی مانند اختلال سلوک می باشد که نیازمند درمان است.

در اضطراب، کودکان 5 تا 8 سال بیشتر از سایر بچه ها نگران صدمه دیدن افرادی که به آنها دلبستگی دارند هستند و معمولا در پسرها بیشتر است.

علائم
نشانه های فیزیولوژیکی اضطراب را می توان اینگونه بیان کرد:
بیقراری، تندی ضربان قلب، عرق کردن، سرخ شدن گونه و …

اگر کودک 3 مورد از 8 فاکتور زیر را داشت (DSM5) میتوانیم بگوییم که کودک دارای اضطراب جدایی است و باید برای درمانش اقدام شود:

  هنگامی که فرد از خانه یا افراد مهمی که به آنها دلبستگی دارد جدا شود یا احساس کند به زودی جدا خواهد شد دچار استرس شدید می شود.
  به طور دائم  و به شدت نگران آنست که افرادی که دلبستگی به آنها دارد از دست بدهد بلایی بر سر  انها بیاید ( بیمار، مجروح، قربانی بلایای طبیعی شود یا بمیرد)
  نگرانی دائم و با شدت به رویدادی که سبب جدایی از فرد دلبسته اش شود ( گم شدن، آدم ربایی، تصادف یا مرگ)

  هرگز دوست ندارد یا اصلا حاضر نمی شود از خانه بیرون برود(رفتن به مدرسه یا محل کار)
  ترس شدید از تنها ماندن و با بدون حضور فرد وابسته ماندن در مکانی
  ترس و عدم تمایل  به خوابیدن در خانه ای غیر از خانه خود و بدون حضور فردی که به او دلبستگی دارد
  کابوس های مکرر با موضوع جدایی
  تجربه مکرر سمپتوم های فیزیکی ( سردرد، معده درد، تهوع و استفراغ )

اگر حداقل 3 مورد از موارد بالا درکودکان و نوجوانان حداقل در 4هفته و در بزرگسالان 6 ماه یا بیشتر ادامه یابد و باعث اختلال در عملکرد اجتماعی و زندگی فرد شود.

علل اختلال در خواندن

اختلال اضطراب  جدایی به این دلیل اتفاق می افتد که کودک به دلیلی احساس نا امنی می کند.

  تغییر محیط مانند نقل مکان به خانه جدید، مهد کودک، مدرسه در کودکانی که مستعد اضطراب جدایی هستند.
  والدین بیش از حد حمایتگر
  والدین با اضطراب بالا
  استرس و شرایط استرس زا ( تغییر مدرسه، از دست دادن عزیزان یا حیوان مورد علاقه)

درمان اضطراب جدایی

در درمان، یک رویکرد  چند وجهی شامل روان درمانی، آموزش خانواده، خانواده درمانی و در آخر دارودرمانی پیشنهاد می شود.

   آرام کردن اضطراب
   تمرین جدایی
   انجام  تمرین  جدایی در زمانی که بیشتر مستعد اضطراب است مثل زمان خستگی و گرسنگی
   درمان تعامل والد و کودک، روی مادران
   الگوی همیشگی در روز ایجاد کردن(قابل پیش بینی بودن وضعیت برای کودکان اهمیت زیادی دارد)
   اطلاع دادن به کودک اگر قرار است در برنامه روزانه اش تغییری ایجاد شود
   تعیین کردن محدودیت (باید به کودک نشان دهیم اگرچه احساس او را کامل درک میکنیم ولی قوانینی در خانه وجود دارد)
   گزینه هایی را برای انتخاب دراختیارش قرار دهید (احساس اختیار و انتخاب و کنترل به او امنیت می دهد)
   به هنگام جدایی از والدین باید آرامش داشته باشند (این آرام و راحت بودن شما به کودک امنیت می دهد)
   او را در فعالیت های مختلف مشارکت دهید
   ایجاد امنیت و حرکت آرام برای درمان اضطراب جدایی بیشترین نقش را دارد

 تهیه و تنظیم : ثمره حسینی / کارشناس مشاوره و راهنمایی مرکز درمانی اردیبهشت